देशको दुततर आर्थिक विकासको लागि देशमा भैरहेको खानी तथा खनिज शोतहरुको विकास गर्ने उद्देश्यले खाती तथा खनिज पदार्थ ऐन, 2042 तथा नियामावली 2056 लागू रहेको छ। ऐन तथा नियमले देशको खनिज सम्पदाको खोजतलास, अन्वेषण, विकास र उत्खनन् गर्ने र सो मा लाग्ने राजश्वका सम्बन्धमा व्यवस्था गरी राज्यको प्राकृतिक सम्पदामा सबै नागरिक र खनिज कार्य गर्ने उद्देश्य राखी विधिवत स्थापना भएका कम्पनीको समान हक लाग्ने व्यवस्था गरेको छ| यो कानुनी व्यवस्था बमोजिम यस खानी तथा भू-गर्भ विभागबाट खानी तथा खनिज श्रोतको विकास र प्रशासन सम्वन्धी कार्यहरु भैरहेको छ |
खानी अनुमति तथा प्रशासन शाखाको कार्य विवरण
- खनिज कार्यको अनुमतिपत्र प्रदान गरी नियमन तथा प्रशासन गर्ने ।
- खानी अनुमतिपत्र प्रदान गर्ने प्रचलित ऐन नियम अनुसार हुनेगरी नवीकरण गर्ने र रद्द गर्ने ।
- पेश हुन आएका खानी प्रस्ताव अध्ययन गरी आवश्यकता अनुसार परिमार्जन संसोधन गर्न लगाई सिफारिस गर्ने |
- खानी अनुमति प्रदान गर्दा आवश्यक शर्तहरु तोक्ने प्रस्ताब गर्ने गराउने |
- खनिज पदार्थको उत्पादन, खरिद विक्रि र प्रयोगमा नियन्त्रण र रेखदेख गर्ने ।
- खानिबाट प्राप्त राजश्व शुल्क विक्रि र प्रयोगमा नियन्त्रण र रेखदेख गर्ने ।
- खानीबाट प्राप्त राजश्व शुल्क जरिवाना संकलन गर्ने ।
- खानी तथा खनिज पदार्थ ऐन, 2042 तथा खानी तथा खनिज पदार्थ नियमावली, 2056 को अधिनमा रहि प्रशासनिक कार्य गर्ने ।
खनिज कार्य गर्ने अनुमति पत्र लिनका लागि अपनाउनुपर्ने प्रकृयाको संक्षिप्त विबरण
उत्खनन् तथा खोजतलास अनुमाति जारी विबरणः
| No. of Opening License issued | ||||||||
| S.N. | Minerals | F.Y 070/71 | F.Y 071/72 | F.Y 072/73 | F.Y 073/74 | F.Y 074/75 | F. Y 075/756 | F.Y 076/77 |
| 1 | Coal | 20 | 17 | 14 | 14 | 11 | 11 | 10 |
| 2 | Iron-ore | 2 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 |
| 3 | Kyanite | 9 | 9 | 8 | 9 | 8 | 8 | 8 |
| 4 | Lead | 1 | 1 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| 5 | Limestone | 37 | 41 | 44 | 49 | 52 | 53 | 72 |
| 6 | Magnesite | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| 7 | Marble | 5 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 2 |
| 8 | Quartz | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 3 | 4 |
| 9 | Quartzite | 3 | 6 | 7 | 8 | 10 | 10 | 16 |
| 10 | Red Clay | 7 | 7 | 7 | 5 | 3 | 3 | 5 |
| 11 | Talc | 10 | 12 | 11 | 12 | 14 | 14 | 12 |
| 12 | Tourmaline | 13 | 13 | 13 | 12 | 12 | 9 | 8 |
| 13 | Zinc | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| 14 | Dolomite | 0 | 0 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 |
| 15 | Calcite | 0 | 0 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| Granite | 1 | |||||||
| Copper | 1 | |||||||
| Total | 112 | 118 | 121 | 126 | 126 | 123 | 149 | |
| No. of Prospecting License Issued | |||||||
| S.N. | Minerals | F.Y 070/71 | F.Y 071/72 | F.Y 072/73 | F.Y 074/75 | F.Y 075/76 | F.Y 076/77 |
| 1 | Aquamarine | 10 | 8 | 6 | 5 | 0 | 1 |
| 2 | Bauxite | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 3 | Beryl | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 | 0 |
| 4 | Calcite | 3 | 2 | 1 | 1 | 2 | 1 |
| 5 | Coal | 21 | 16 | 7 | 4 | 3 | 2 |
| 6 | Copper | 31 | 24 | 14 | 7 | 6 | 3 |
| 7 | Corundum | 2 | 2 | 1 | 1 | 0 | 0 |
| 8 | Dolomite | 19 | 16 | 12 | 14 | 10 | 9 |
| 9 | Garnet | 3 | 1 | 0 | 0 | ||
| 10 | Gold | 69 | 64 | 46 | 17 | 3 | 2 |
| 11 | Granite | 6 | 7 | 4 | 3 | 8 | 2 |
| 12 | Graphite | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 13 | Iron-ore | 26 | 20 | 12 | 7 | 7 | 2 |
| 14 | Koline Clay | 1 | 6 | 4 | 1 | 1 | 0 |
| 15 | Kyanite | 36 | 27 | 11 | 9 | 3 | 2 |
| 16 | Lead | 10 | 9 | 4 | 2 | 1 | 0 |
| 17 | Limestone | 179 | 169 | 172 | 178 | 170 | 162 |
| 18 | Magnesite | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| 19 | Marble | 4 | 5 | 3 | 1 | 1 | 1 |
| 20 | Marl | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 21 | Mica | 3 | 2 | 0 | 1 | 0 | 0 |
| 22 | Quartz | 19 | 15 | 10 | 3 | 3 | 2 |
| 23 | Quartzite | 29 | 41 | 31 | 50 | 34 | 27 |
| 24 | Red Clay | 7 | 5 | 2 | 1 | 0 | 0 |
| 25 | Ruby | 1 | 3 | 1 | 3 | 4 | |
| 26 | Silica Sand | 0 | 9 | 10 | 22 | 16 | 27 |
| 27 | Talc | 44 | 37 | 19 | 18 | 7 | 5 |
| 28 | Tin | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| 29 | Tourmaline | 66 | 52 | 15 | 12 | 3 | 4 |
| 30 | Zinc | 4 | 2 | 3 | 1 | 0 | |
| 31 | Industrial Clay | 0 | 0 | 1 | 1 | 0 | 0 |
| 32 | Polymetal | 2 | 3 | 2 | |||
| 33 | Feldspar | 1 | 1 | 0 | |||
| Total | 599 | 543 | 390 | 362 | 286 | 258 | |
|
राजश्व आम्दानी |
|||||||
|
क्र.स. |
संकेत नं. |
गैरकर राजश्व शिर्षक |
आ.ब.067/68 |
आ.ब.068/69 |
आ.ब.069/70 |
आ.ब.070/71 |
आ.ब.071/72 |
|
1 |
14153 |
खानी रोयल्टी |
23757645.43 |
31402966.13 |
47505229.8 |
63827414.15 |
56782111.49 |
|
2 |
14212 |
सरकारी बिक्रीबाट प्राप्त रकम |
83000 |
286714.5 |
470225.05 |
669211.5 |
484223.8 |
|
3 |
14227 |
अन्य प्रशासनिक सेवा शुल्क |
140288 |
408000 |
21000 |
24000 |
450 |
|
4 |
14312 |
प्रशासनिक शुल्क दण्ड जरिवाना |
|
|
|
132526 |
696517.52 |
|
5 |
1-1-1-1-1 |
अन्य |
|
961 |
|
|
|
|
6 |
15112 |
बेरुजु |
49939.36 |
|
3723 |
125870 |
78257 |
|
|
|
जम्मा |
24030872.79 |
32098641.63 |
48000177.85 |
64779021.65 |
58041559.81 |
|
क्र.स. |
संकेत नं. |
गैरकर राजश्व शिर्षक |
आ.ब.072/73 |
आ.ब.073/74 |
आ.ब.074/75 |
आ.ब.075/76 |
आ.ब.076/77 |
|
1 |
14153 |
खानी रोयल्टी |
261452315.78 |
407362180.86 |
890596018 |
768333591.44 |
846449575.89 |
|
2 |
14212 |
सरकारी बिक्रीबाट प्राप्त रकम |
611290. |
3047565.7 |
2626100 |
1650220 |
216540 |
|
3 |
14227 |
अन्य प्रशासनिक सेवा शुल्क |
6000 |
0 |
3000 |
117700 |
434600 |
|
4 |
14312 |
प्रशासनिक शुल्क दण्ड जरिवाना |
871145.93 |
5000 |
0 |
81697 |
212100 |
|
5 |
1-1-1-1-1 |
अन्य |
0 |
90300 |
0 |
|
|
|
6 |
15112 |
बेरुजु |
90810 |
6050 |
0 |
140515।64 |
35693 |
|
|
|
जम्मा |
263031561.71 |
410511096.56 |
1139396240.61 |
770323724.08 |
847348508.89 |